OEE (Overal Equipment Effectiveness) is een productiviteitsmeting. Het doel van OEE is het inzichtelijk maken van alle verliezen tijdens de productie en dient als motivatietool voor operators zodat zij 100% productiviteit behalen.

De OEE tool is ontwikkeld door professor Seiichi Nakajima en is één van de meest praktische verbetertools. Het toont alle verliezen welke zich tijdens productie voordoen. Het maakt daarmee inzichtelijk waarom de 100% productiviteit niet gehaald wordt. Alleen het aantal succesvol geproduceerde producten worden in het OEE percentage weergegeven en weggezet tegen het theoretisch maximum. OEE toont hiermee de potentie van de productielijn aan.

De verliezen in OEE

Het OEE getal is opgebouwd uit zes grote verliezen, verdeeld over drie hoofdcategorieën:

  1. Beschikbaarheidsverlies
    o Storingen
    o Stilstanden
  2. Prestatieverliezen
    o Snelheidsverlies
    o Korte stops
  3. Kwaliteitsverliezen
    o Herbewerking
    o Afkeur

Om de OEE te berekenen zijn drie dingen benodigd:

  1. Behoefte aan productie
  2. Mensen moeten beschikbaar zijn
  3. Machine moet beschikbaar zijn

Beschikbaarheidsverlies

Draait de machine wel of niet?

Beschikbaarheidsverlies is een zeer eenvoudig in kaart te brengen verliescategorie. Door te noteren of de machine wel of niet draait, kan dit verlies bepaalt worden. Verliezen in deze categorie worden onderverdeeld in storingen en stilstanden. Voorbeelden zijn:

  • Pauzes
  • Onderhoud, zowel gepland als ongepland
  • Wachten op personeel
  • Omstellen
  • Geen aanvoer of afvoer van product

De berekening van het beschikbaarheidsverlies is als volgt:

Prestatieverlies

Draait de machine op maximale snelheid?

De (theoretische) maximale snelheid wordt berekend in een product-machine combinatie. Vaak is dit niet de snelheid waar doorgaans mee geproduceerd wordt. Dat wordt met OEE zichtbaar.

Wanneer bij de berekening uitgegaan wordt van een NPC (Name Plate Capacity, een snelheid opgegeven door de fabrikant), is dit hoogstwaarschijnlijk afwijkend van het theoretisch maximum. Een NPC is door de fabrikant vastgesteld, vaak op één product of productgroep en daarmee productonafhankelijk. Hierdoor zal de werkelijke (theoretische) maximale snelheid afwijken. Tevens is de NPC vaak vastgesteld op een veilige snelheid, waardoor wederom het snelheidsverlies minder in kaart gebracht kan worden.

Ga niet uit van de NPC. Doe zelf onderzoek en stel een snelheid vast per product in combinatie met de machine. De berekening van het prestatieverlies is als volgt:

De berekening van de verwachte output is als volgt:

Kwaliteitsverlies

Is een product foutief geproduceerd en leidt dit tot afkeur en dus afval? Dan  spreken we over kwaliteitsverlies. Dit geldt ook als een product met enige herbewerking nog verkocht kan worden of verkocht wordt in een mindere specificatie (een B-keus).

Zijn de geproduceerde producten van de juiste kwaliteit? Hoeveel producten gaan in één keer goed (First Time Right)?

De berekening van het kwaliteitsverlies is als volgt:

De berekening

De bovenstaande drie hoofdcategorieën hebben ieder een eigen cijfer: de beschikbaarheidsgraad, prestatiegraad en kwaliteitsgraad. De OEE berekening is als volgt:

Het doel van dit OEE cijfer is het aantonen van potentie door het in kaart brengen van alle verliezen. Hierdoor kunnen verliezen worden geëlimineerd en kan continu worden verbeterd. Met deze informatie kan de operator exact aanduiden waar de verliezen zitten. Daarnaast kan hij hiermee met cijfers onderbouwen welke verliezen in welke mate invloed hebben op het gerealiseerde aantal producten.

Motivatie tool

Door OEE te gebruiken kan de operator problemen tijdens productie aantonen. Gebaseerd op feitelijke gegevens kan hiermee gesproken worden over facts & figures en niet over aannames. Operators hebben daarmee een sterke tool in handen om problemen aan te tonen en te elimineren. Hierdoor is geen sprake meer van losse papieren of verloren registraties, maar van concrete informatie. De operator weet als geen ander hoe de lijn draait en waar de problemen zitten. Met een OEE meting krijgen ze de harde feiten in handen. Tevens worden verbeteringen zichtbaar uitgedrukt in een vermindering van verliezen en een stijging van het OEE percentage.

Het elimineren van verliezen motiveert de operator elke dag weer, want wie wilt er niet werken zonder problemen?

Meer informatie?

Bij vragen over de mogelijkheden, kun je me bereiken:
Steven Blom:  06 – 5316 4940  en  steven.blom@blomconsultancy.nl